تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیلة - النکاح (لنکرانی)کتاب « تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة: النكاح» تأليف آیت الله محمد فاضل لنکرانی ، در شرح مباحث فقهى مربوط به ازدواج مندرج در تحریرالوسیله امام خمینی است. چاپ اول اين كتاب در ۱۴۲۱ ق صورت گرفته و داراى ۶۵۶ صفحه مى‌باشد. منابع مورد استفاده در پاورقى ذكر شده و فهرستى تفصيلى از مباحث و مندرجات كتاب در پايان آن ارائه گرديده است. ۱ - درباره مؤلفمرجع عاليقدر حضرت آيت الله العظمى حاج شیخ محمد فاضل لنکرانی در سال ۱۳۱۰ ديده به جهان گشود. از آنجا كه عشق، راهنماى استاد، و شور و علاقه، چراغ راهش بود، تحصيلات دينى او با سرعتى بسيار پيش مى‌رفت، به طورى كه دوره‌هاى ادبيات و سطوح را كه معمولا طلّاب ديگر در مدت ۸ يا ۹ سال به پايان مى‌بردند، وى تنها در مدت ۶ سال سپرى كرد، از اين رو هنگامى كه درست ۱۹ سال از سنين عمر را پشت سر نهاده بود، وارد آخرين مرحله تحصيلات حوزه يعنى درس خارج گرديد. در سال‌هاى جوانى حدود ۱۱ سال در درس مرحوم آیت الله بروجردی و حدود ۹ سال نيز مجموعاً در درس‌هاى فقه و اصول امام خمینی ( قدس سره) شركت داشت . ایشان در كنار درس‌هاى فقه و اصول ، چند سال از عمر پرثمرش را نيز در درس‌هاى فلسفه و حکمت گذرانيد. در اين رشته استاد او، بزرگ مرد تفسير، استاد كم نظير، مرحوم علامه طباطبایی بود كه وى در محضر پربارش طىّ سال ها، قسمتى از مباحث منظومه سبزواری و سپس كتاب اسفار ملا صدرای شیرازی را تعليم گرفت. البته در كنار همه اينها در مباحث ديگرى چون بحث‌هاى مسائل عقيدتى و نيز مباحثى در درس اخلاق شركت مى‌كرد و از استادان ديگرى هم به طور پراكنده بهره گيرى و كسب فيض مى‌نمود. ایشان در سن سی سالگی به درجه اجتهاد رسیدند . نکته‌ای دیگر که در زندگی استاد جلب توجه می‌کند، این است که از نخستین سال‌های جوانی، همواره تحصیل و تدریس به موازات یکدیگر در زندگی اش جریان داشته است، در آن سال‌های ۱۵- ۱۶ سالگی عده شاگردانش غالبا به ۷۰- ۸۰ نفر می‌رسید و هنگامی که به ۱۹ سالگی رسید، دیگر جلسات درسش آن قدر گسترش یافته بود که بیشتر اوقات صدها نفر در محضر درس وی حاضر می‌شدند، تا جایی که وقتی به تدریس کفایة الاصول (آخرین کتاب سطح عالی و دشوارترین کتاب آن دوره) می‌پرداخت قریب ۶۰۰- ۷۰۰ نفر پای درسش می‌نشستند . حضرت آيةالله العظمي فاضل، روز شنبه ۲۶ خرداد ماه ۱۳۸۶ در سن ۷۶ سالگي دعوت حق را لبيك گفت. خداوند او را با اولياء الله محشور كند انشاء الله . ۲ - انگيزه تأليف از آنجايى كه كتاب« تحریرالوسیلة » كتابى فتوايى و توضيح المسائلى است و در آن دلايل فقهى ذكر نشده، در اين كتاب مستندات و ادله فقهى و اصولى مباحث به صورت مبسوط بيان شده است. ۳ - ساختار اين كتاب به روش فقه استدلالی و با استفاده از ادله اربعه فقهى تدوين شده و در آن، اقوال فقهاى ديگر مورد شرح و بررسى و ارزيابى قرار گرفته است. ۴ - گزارش محتوا در ابتداى كتاب آداب ازدواج و انتخاب همسر و شرايط همسر بيان شده و مستحبات و مكروهات ازدواج [۱]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۱۰.
و همچنين حرمت برخى از معاشرت‌هاى جنسى با زنان بررسى گرديده است. [۲]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۲۲.
در ادامه احکام نگاه کردن به زنان محرم و نامحرم و حرمت مس كردن بدن آنان و احکام پوشش زنان در قبال مردان بيان گرديده [۳]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۳۷.
و حرمت بوسيدن زنان نامحرم و حكم نگاه كردن به دختر بچه‌ها [۴]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۴۴.
و جواز نگاه كردن مرد به زنى كه قصد ازدواج با او را دارد مورد بحث و بررسى فقهى قرار گرفته است. [۵]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۵۱.
در فصل بعدى احكام عقد ازدواج و شرايط آن از قبيل خواندن صیغه ايجاب و قبول، [۶]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۵۹.
لزوم قصد انشاء در عقد، [۷]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۶۹.
تعيين كردن زوج و زوجه در عقد ازدواج، [۸]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۷۳.
جريان وکالت در عقد نکاح [۹]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۷۶.
و شرط عقل و بلوغ در عقد ازدواج و ولایت والدين زوج و زوجه در امر ازدواج مورد بحث و بررسى فقهى قرار گرفته است. [۱۰]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۸۹.
در ولايت داشتن اولياى عقد، نگارنده به ولايت داشتن پدر و جد پدرى و عدم ولايت وصی و حاكم بر ازدواج صغير و صغيره، اشاره كرده و شرايط صحت عقد فضولی در عقد ازدواج و لزوم رضايت طرفين عقد و اجازه دادن آنان به فرد ثالث براى اجراى صيغه عقد ازدواج مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. [۱۱]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۸۹.
در فصول بعدى كتاب به بحث درباره نسب پرداخته شده و ارتباط نسب با مسئله ازدواج بيان گرديده است. [۱۲]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۱۳۳.
در همين زمينه احکام شیر دادن و ارتباط آن با نسب و احكام محرم و نامحرم و باطل شدن ازدواج بوسيله شير دادن و محرم شدن مورد ارزيابى فقهى قرار گرفته است. [۱۳]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص۱۴۵ .
در مباحث بعدى كتاب، احكام مربوط به ازدواج با فاميل و حرمت و عدم حرمت ازدواج با برخى از نسب طرفين ازدواج و عدم جواز ازدواج با محارم مانند عدم جواز ازدواج با دو خواهر، جواز ازدواج با دختر عمه، دختر خاله، دختر دايى و دختر عمو، [۱۴]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۲۱۷.
احكام مربوط به عدّه طلاق و محرمات آن، [۱۵]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۲۶۱.
حرمت ازدواج با انواع کافر ، [۱۶]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۲۸۳.
احكام ازدواج موقت ، [۱۷]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۳۲۵.
احكام عيب‌هاى موجب خیار در ازدواج و فسخ عقد نكاح، احكام تدلیس و مصاديق تدليس، [۱۸]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۳۷۱.
احكام مهریه ، [۱۹]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۴۱۹.
احكام شروط مربوط به عقد نكاح، احكام نشوز و شقاق [۲۰]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۴۶۵.
و روايات و آيات مربوط به ازدواج، احكام اولاد و ولادت، مستحبات ولادت و احكام نفقه زن و فرزند و نزديكان بيان شده و ادله فقهى مربوط به هريك از آنها به صورت مبسوط مورد بررسى قرار گرفته است. [۲۱]
تفصيل الشريعة في شرح تحرير الوسيلة، شیخ محمد فاضل لنكرانى، ج۱، ص ۵۰۳.
۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار جامع فقه أهل البيت عليهم السلام، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب فقهی شیعه
|